Dolaşım sisteminin ana organı olan kalp için söyeleyebileceklerimiz şunlar;
İnsan da bir memeli olduğundan kalbi 4 gözlüdür iki kulakçık + iki karıncık şeklinde. Kalbin yapısında bulunan kapakçıklar kanın akışını kontrol eder bunları detaylı öğreneceğiz.
Triküspit Kapakçık: Sağ kulakçık ile sağ karıncık arasında yer alan üç parçalı kapakçıktır. Sağ kulakçıktaki kanın sol kulakçığa geçmesini sağlar.
Biküspit (Mitral) Kapakçık: Sol kulakçık ile sol karıncık arasında yer alan iki parçalı kapakçıktır. Sağ kulakçıktaki kanın sol kulakçığa geçmesini sağlar.
Yarım ay Kapakçıkları : Aort atardamarının girişinde ve akciğer atardamarının girişinde bulunur. Yarım ay kapakçıkları kanın geri kaçmasını engelleyen tek yönlü kan akışına izin veren yapıdadırlar böylece karıncıklardan çıkan kan geri dönmeden atardamarlara geçer.
Kalbi Besleyen Koroner Damarlar
Kalbi besleyen kan damarlarıdır aorttan ayrılan bir damar kalbin içine doğru dallanarak kalbi besleyip oksijen ve besin ihtiyacını karşılayan koroner damarları oluşturur.
DIŞTAN İÇE DOĞRU KALBİN YAPISI ve TABAKALARI
Kalbin Yapısı: Kalp dıştan içe doğru üç tabakadan oluşmaktadır. En dışta perikard ortada miyokard ve içte endokard yer alır.
Perikard: Kalbi dıştan saran iki katlı zardır bu iki kat arasında kalbin rahat çalışmasını sağlayan sıvı bulunur.
Miyokard: Kalp kaslarını içeren tabakadır. Miyokard tabakası karıncıklarda kalın , kulakçıklarda daha incedir. Sol karıncıkta sağ karıncığa göre daha kalındır çünkü sol karıncık tüm vücuda kan pompalar.
Endokard: Kalbin içi tek sıralı yassı epitel doku ile kaplanmıştır kan damarları yoktur bu tabaka oldukça incedir.
İnsanda Kalp Döngüsü
Kalbin kasılmasına sistol gevşemesinediastol denir. Kalbin kasılan odacıkları içindeki kanı pompalar, gevşeyen odacıklarına kan dolar. Kulakçıklar gevşediğinde karıncıklar kasılır, karıncıklar gevşediğinde kulakçıklar kasılır.
Kalp döngüsü 0,85 saniyedir Bunun 0,15 saniyesinde kulakçıklar kasılır, 0,30 saniyesinde karıncıklar kasılır kalan 0,40 saniyede ise karıncık ve kulakçıklar dinlenir.
Kulakçıklar gevşediğinde vücuttan gelen kirli kan sağ kulakçığa dolar akciğerden gelen temiz kan ise sol kulakçığa dolar. Kulakçıklar kasıldığında triküspit ve biküspit kapakçıklar açılır kan gevşeyen karıncıklara dolar.
Karıncıklar kasıldığında kan AORT atardamarına ve akciğer atardamarına pompalanır bu esnada triküspit ve biküspit kapakçıklar kapanır yarım ay kapakçıkları açılır. AORT sadece temiz kanı vücuda taşırken akciğer atardamarı ile kirli kan akciğerlere pompalanır.
İnsanda Kalp Döngüsü
Kalbin kasılmasına sistol gevşemesinediastol denir. Kalbin kasılan odacıkları içindeki kanı pompalar, gevşeyen odacıklarına kan dolar. Kulakçıklar gevşediğinde karıncıklar kasılır, karıncıklar gevşediğinde kulakçıklar kasılır.
Kalp döngüsü 0,85 saniyedir Bunun 0,15 saniyesinde kulakçıklar kasılır, 0,30 saniyesinde karıncıklar kasılır kalan 0,40 saniyede ise karıncık ve kulakçıklar dinlenir.
Kulakçıklar gevşediğinde vücuttan gelen kirli kan sağ kulakçığa dolar akciğerden gelen temiz kan ise sol kulakçığa dolar. Kulakçıklar kasıldığında triküspit ve biküspit kapakçıklar açılır kan gevşeyen karıncıklara dolar.
Karıncıklar kasıldığında kan AORT atardamarına ve akciğer atardamarına pompalanır bu esnada triküspit ve biküspit kapakçıklar kapanır yarım ay kapakçıkları açılır. AORT sadece temiz kanı vücuda taşırken akciğer atardamarı ile kirli kan akciğerlere pompalanır.
Kalp Atış Ritminin Düzenlenmesi
Kalp kası kendi kendine kasılma yeteneğine sahiptir ve istemsiz olarak çalışır kalp kasının kasılmasını başlatan ve sürdüren yapılar:
SinoAtrial Düğüm (S.A): Elektriksel uyarılar üreten özel hücrelerden oluşmaktadır.
Atrioventriküler Düğüm (A.V): bu düğümden çıkan his demeti dallanarak sağ ve sol karıncık üzerindeki purkinje liflerini oluşturur.
Düz kasa benzeyen ama özelleşmiş olan Kalp kası çok sağlam uzun ömürlü bir yapıya sahiptir ömür boyu sürekli kasılıp gevşemesi de bunu gösteriyor.
